Dingen om te regelen als je 18 wordt
1. Vraag een DigiD aan (als je die nog niet hebt)
Met een persoonlijke DigiD log je in op websites van de overheid. Je kunt een DigiD gebruiken voor de aanvraag van studiefinanciering, maar ook voor de zorgverzekering (zie punt 2). Voor de DigiD heb je je burgerservicenummer nodig. Dit nummer staat in je paspoort of op je identiteitskaart.
Heb je hulp nodig bij het regelen van een DigiD? In veel plaatsen zijn Informatiepunten Digitale overheid, vaak in bibliotheken, waar je hulp kunt krijgen bij het regelen van DigiD, toeslagen, belastingen en andere overheidszaken.
2. Regel je zorgverzekering en zorgtoeslag
Je bent tot je 18e verzekerd via de zorgverzekering van jouw ouders. Als je 18 wordt, moet daarvoor premie worden betaald. Doe je niets, dan blijf je via jouw ouders verzekerd. Je kunt ook de polis splitsen, of overstappen naar een andere zorgverzekeraar. Als jongere gebruik je vaak minder zorg en ben je meestal goedkoper uit met een eigen verzekering. Als je zelf een zorgverzekering afsluit, moet je wel zelf de maandelijkse premie betalen. Kom je er niet uit? Dan kun je ook bellen, chatten of mailen met de zorgverzekeringslijn (0800-6464644).
De kans is groot dat je recht hebt op de zorgtoeslag. Dat is ook zo als je bij je ouders verzekerd blijft. Vraag je zorgtoeslag alleen aan via de website van de Belastingdienst. Betaal nooit voor het aanvragen van je zorgtoeslag. Lukt het niet met het aanvragen van de zorgtoeslag? Zoek dan hulp bij een toeslagenservicepunt (link naar de website van de Belastingdienst).
- Uitleg over zorgtoeslagLink naar de website van de Digidingen-desk
- Alles over zorgverzekering als je 18 wordtLink naar de website van de Zorgverzekeringslijn
- Uitleg over zorgtoeslagLink naar de website van Digidingen-desk
- Zorgtoeslag aanvragenLink naar de website van de Belastingdienst
3. Check ook je andere verzekeringen
Als je thuis woont, ben je vaak nog meeverzekerd op de aansprakelijkheidsverzekering van je ouders, de reisverzekering en ongevallenverzekering, als je ouders die verzekeringen hebben. Soms dekken deze verzekeringen jou ook als je op kamers gaat wonen. Ga dat na bij de verzekeraar en check de voorwaarden, zoals de leeftijdsgrens. Voor inboedel, een bromfiets of auto heb je aparte verzekeringen nodig.
4. Regel je bankzaken
Vaak heb je al wel een jongerenrekening en een spaarrekening. Als je 18 wordt, zet de bank je jongerenrekening vaak meteen om in een ‘gewone’ betaalrekening. Kijk wel of je de betaalrekening hebt die bij je past, want een bankrekening kost geld.
Je kunt makkelijk geld overmaken, sparen en aankopen doen door gebruik te maken van de app van je bank. Daarmee kun je ook snel checken hoeveel geld je nog op je rekening hebt. Zorg ervoor dat je niet rood staat, want dat kost geld. En hou je administratie zoals brieven van banken, verzekeraars, abonnementen etc. goed bij, zodat je weet wat je inkomsten en uitgaven zijn.
- Meer uitleg over bankzakenLink naar de website van Digidingen-desk
- Tips voor je administratieLink naar de website van Digidingen-desk
5. Zorg voor een buffer
Er kunnen altijd onverwachte dingen gebeuren die geld kosten. Als je 18 wordt ben je hier zelf verantwoordelijk voor. Het is handig om een spaarpotje te hebben dat je kunt gebruiken voor dit soort tegenvallers. Open bij je betaalrekening ook meteen een aparte spaarrekening. En maak automatisch elke maand een klein bedrag over. Dat is een kleine moeite en je hoeft er daarna niet meer aan te denken. Alle kleine beetjes helpen. Als je € 10 per maand opzij zet, is dat na een jaar toch al € 120. En na vijf jaar al € 600.
Sparen of beleggen?
Met de lage spaarrente lijkt het aantrekkelijk om te beleggen in plaats van te sparen. Beleggen levert inderdaad meer op. Maar er zijn ook risico’s aan verbonden. Je kunt je inleg kwijtraken. Beleg alleen met geld dat je niet nodig hebt voor andere dingen. Bekijk onze checklist beleggen.
6. Tegemoetkoming scholieren of studiefinanciering?
Zolang je nog op de middelbare school zit, kun je een tegemoetkoming scholieren aanvragen als je 18 wordt. Deze tegemoetkoming komt in de plaats van de kinderbijslag en het kindgebonden budget die je ouders ontvingen. Die stoppen als je 18 wordt. Je vraagt de tegemoetkoming voor scholieren aan bij DUO.
Ga je naar het mbo, hbo of de universiteit? Dan kun je bij DUO studiefinanciering aanvragen, een studentenreisproduct en soms ook een aanvullende beurs. De regels daarvoor verschillen per opleiding. Je kunt ook bellen met DUO (050-5997755) of chatten als je vragen hebt. Stop je met je studie, ben je klaar met studeren of wissel je van opleiding? Geef het zo snel mogelijk door aan DUO!
- Geld voor school en studieLink naar de website van DUO
- Uitleg over studiefinancieringLink naar de website van Digidingen-desk
- Je geldzaken als je gaat studerenLink naar de website van Wijzer in geldzaken
7. Praat (met je ouders) over je geldzaken
Tot je 21 jaar wordt, zijn je ouders verplicht om je financieel te ondersteunen. Maak duidelijke afspraken over wat je van ze kan verwachten. Spreek bijvoorbeeld af hoeveel ze meebetalen aan je studie. Krijg je toegang tot een spaarrekening die je ouders of grootouders voor je hebben opgebouwd? Bespreek wat je met het geld gaat doen. Spreek ook af wat jullie doen met de zorgtoeslag. Als je thuis blijft wonen en je ouders je zorgverzekering betalen, dan is het logisch dat zij je zorgtoeslag krijgen.
Soms staan er nog rekeningen open voor kosten die op jouw naam zijn gemaakt van vóórdat je 18 werd, zoals bijvoorbeeld een tandartsbezoek. Deze kosten moeten je ouders betalen, ook al sturen sommige bedrijven de betalingsherinnering na je achttiende naar jou. Hebben je ouders vanwege financiële problemen moeite met betalen, dan is er hulp.
Hebben je ouders of jij vanwege financiële problemen moeite met betalen, dan is er hulp mogelijk, bijvoorbeeld door lokale vrijwilligers of de gemeente. Die zijn ook te vinden via Geldfit.nl (en 0800-8115). Hoe eerder je aan de bel trekt, hoe sneller geldzorgen op te lossen zijn.
8.Bijbaantje? Vraag belasting terug
Als je 18 wordt, zijn er meer soorten baantjes die je mag doen. Voor sommige baantjes heb je bovendien een rijbewijs nodig. Als je 18 wordt, ga je ook meer verdienen. Wat ga je met dat extra geld doen? Geef je het meteen uit, zet je een deel opzij voor tegenvallers of heb je een doel waar je voor spaart?
Als je werkt, houdt je werkgever een deel van je loon in als belasting. Dat heet loonheffing. Als je jong bent kun je vaak een deel van de loonheffing terugvragen. Je kunt dit regelen via de website van de Belastingdienst of via de aangifte app. Voor vragen kun je de Belastingdienst ook bellen, op 0800-0543. Laat geen geld liggen!
- Check je minimum loonLink naar de website van het UWV
- Belasting terugvragen voor jongerenLink naar de website van de Belastingdienst
- Uitleg over belasting terugvragenLink naar de website van Digidingen-desk
9. Gescheiden ouders en kinderalimentatie
Als je ouders zijn gescheiden, betaalt één ouder vaak kinderalimentatie aan de andere. Als je 18 wordt, is dit geld voor jou. Bespreek wat jullie hiermee doen.
10. Schrijf je in voor een sociale huurwoning
Vaak zijn er wachtlijsten voor een sociale huurwoning. Vooral in de grote steden kan het soms jaren duren voor je een woning krijgt. Een sociale huurwoning is bijna altijd goedkoper dan een koopwoning of een huurwoning in de vrije sector. Voor een sociale huurwoning krijg je bovendien huursubsidie. Hoe eerder je je inschrijft, hoe beter. De minimumleeftijd voor inschrijving is meestal 18 jaar. Soms kun je je ook al met 16 jaar inschrijven. Kijk ook of je in aanmerking komt voor huurtoeslag.
